گوشی‌های هوشمند از بخش‌های مختلفی تشکیل شده‌اند. از یک طرف با قطعات سخت‌افزاری مانند نمایشگر، پردازنده، رم، حافظه داخلی، باتری و دوربین سروکار داریم ولی از طرف دیگر با بخش نرم‌افزاری مواجه هستیم که رابط بین کاربر و این بخش‌های سخت‌افزاری محسوب می‌شود. در سیستم‌عامل‌های موبایل، اپلیکیشن‌ها نقش حیاتی دارند و امکانات جذابی را به ارمغان می‌آورند. اما هرکدام از این اپلیکیشن‌ها برای فعالیت از دسترسی‌هایی بهره می‌برند و در این مطلب قصد داریم به سیستم دسترسی اپلیکیشن های اندروید بپردازیم.

سیستم دسترسی اپلیکیشن‌های اندروید چیست؟

قبل از اینکه به طور عمیق به این موضوع بپردازیم، باید در مورد ماهیت سیستم دسترسی اپلیکیشن‌های اندروید توضیحاتی را ارائه دهیم. زمانی که می‌خواهید از یک ویژگی خاص اپلیکیشن استفاده کنید که تا حالا مورد استفاده قرار نگرفته، از شما خواسته می‌شود مجوز خاصی را برای اپلیکیشن موردنظر تایید کنید. در این زمینه مجوزهای زیادی تعریف شده که مثلا می‌توانیم به دسترسی به تقویم، دوربین، فهرست مخاطبین، موقعیت مکانی، میکروفون، پیامک و حافظه داخلی اشاره کنیم.

این مجوزها برای کارکرد صحیح بسیاری از اپلیکیشن‌ها ضروری هستند. اپلیکیشن‌های بانکی مثلا به فهرست مخاطبین شما نیاز دارند تا بتوانید مبلغی را به حساب دوستان و آشنایان منتقل کنید؛ گوگل مپ با آگاهی از موقعیت مکانی شما می‌تواند خدمات خود را ارائه دهد و اینستاگرام برای فیلم‌برداری به مجوز دسترسی به میکروفون و دوربین نیاز دارد.

اپلیکیشن‌ها بدون دریافت مجوز از سمت کاربر نمی‌توانند چنین کارهایی را انجام دهند و این یک مشخصه بسیار مهم محسوب می‌شود. در این میان، دسترسی به حافظه داخلی یا میکروفون برای تمام اپلیکیشن‌ها ضروری نیست و سیستم دسترسی اندروید به کاربران اجازه می‌دهد که در این زمینه کنترل بیشتری داشته باشند.

چگونگی مدیریت دسترسی اپلیکیشن های اندروید

اگر گوشی اندرویدی شما از اندروید ۶ یا جدیدتر بهره می‌برد (که به احتمال زیاد این‌گونه است)، خوشبختانه به راحتی می‌توانید تمام مجوزهای ارائه شده برای اپلیکیشن‌ها را مشاهده کنید. برای مراجعه به این صفحه، گام‌های زیر را دنبال کنید.

1. در گوشی بر آیکون Settings ضربه بزنید
2. گزینه Apps & notifications را انتخاب کنید
3. بر گزینه Advanced ضربه بزنید
4. گزینه App permissions یا Permission manager (با توجه به نسخه اندروید) انتخاب کنید

در این صفحه، می‌توانید تمام مجوزهای دسترسی اپلیکیشن‌های اندروید را مشاهده کنید. بر هرکدام که ضربه بزنید، با فهرستی از اپلیکیشن‌های مجاز و غیرمجاز مربوط به دسترسی موردنظر مواجه می‌شوید. اگرچه هنگامی که اپلیکیشن را برای اولین بار اجرا می‌کنید گزینه‌هایی برای این موضوع نمایش داده می‌شود، اما در این صفحه می‌توانید به صورت خلاصه و مفید دسترسی اپلیکیشن‌های متنوع را بررسی کنید.

همچنین قبل از اینکه یک اپلیکیشن را دانلود کنید، می‌توانید مجوزهای موردنیاز برای آن را ببینید. در گوگل پلی استور، کافی است بر گزینه About this app ضربه بزنید و به بخش پایینی صفحه سر بزنید. در انتهای صفحه، در کنار App permissions گزینه See More قرار دارد که با ضربه زدن بر آن، فهرست تمام دسترسی هایی که اپلیکیشن موردنظر خواهان دستیابی به آن‌ها است، دیده می‌شود.

به‌عنوان مثال، اپلیکیشن چراغ قوه هیچ نیازی به دسترسی به بخش‌هایی مانند موقعیت مکانی، شبکه وای‌فای، مشخصات گوشی و دیگر موارد مشابه ندارد. متأسفانه، بسیاری از اپلیکیشن‌های اندروید خواهان دسترسی های غیرضروری هستند و اگرچه برخی از این دسترسی‌ها ضرر کمتری نسبت به دیگر موارد دارند، اما همواره توصیه می‌شود به دسترسی اپلیکیشن‌های مختلف توجه کنید. این موضوع به خصوص برای اپلیکیشن‌های صدق می‌کند که در مورد آن‌ها اطلاعات چندانی ندارید.

سوءاستفاده برخی اپلیکیشن ها از سیستم دسترسی اندروید

سیستم دسترسی اپلیکیشن های اندروید به شما کمک می‌کند که کنترل عملکرد اپلیکیشن‌ها را در دست بگیرید اما این سیستم هم بی‌نقص نیست. اگر به‌عنوان مثال از کارکرد این مجوزها اطلاع نداشته باشید یا این موضوع برای شما اهمیتی نداشته باشد، اپلیکیشن‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از دسترسی‌های غیرضروری سوءاستفاده کنند.

به‌عنوان مثال یک کاربر معمولی بعد از دانلود اپلیکیشن چراغ قوه، به احتمال زیاد اصلا توجهی به مجوزهای ارائه شده نشان نمی‌دهد. آن‌ها اپلیکیشن را اجرا می‌کنند و برای تمام دسترسی‌ها هم مجوز صادر می‌کنند. خوشبختانه گوگل از لحاظ امنیتی مشخصه‌هایی را در اندروید قرار داده که چنین افرادی هم از این قابلیت‌ها بهره‌مند می‌شوند. به‌عنوان مثال در پلی استور قابلیتی به نام Google Play Protect ارائه شده که مرتبا اپلیکیشن‌های نصب شده در گجت را اسکن می‌کند تا از عدم سوءاستفاده آن‌ها اطمینان حاصل شود.

در اندروید ۱۰ برای سیستم دسترسی کنترل بیشتری دارید

این ویژگی‌ها برای تمام گوشی‌های اندرویدی که در چند سال گذشته عرضه شده‌اند، وجود دارد؛ اما در اندروید ۱۰ تجربه کاربری سیستم دسترسی بهبود یافته است. در این نسخه اندروید، برای موقعیت مکانی گزینه‌ای وجود دارد که اپلیکیشن‌های موردنظر فقط هنگام استفاده به اطلاعات مربوط به موقعیت شما دسترسی پیدا کنند. به‌عنوان مثال اگر از اپلیکیشن‌های تاکسی آنلاین استفاده می‌کنید، با این کار اپلیکیشن موردنظر دیگر در ساعات مختلف نمی‌تواند از موقعیت مکانی شما خبردار شود و فقط حین استفاده می‌تواند چنین اطلاعاتی را کسب کند.

در اندروید ۱۱ امکانات بیشتری ارائه می‌شود

قابلیت محدود کردن دسترسی در اندروید ۱۰ فقط محدود به موقعیت مکانی است ولی در اندروید ۱۱ برای دسترسی به میکروفون و دوربین هم می‌توان از این مشخصه استفاده کرد. همچنین در نسخه ۱۱ اندروید قابلیتی وجود دارد که به کاربران اجازه می‌دهد فقط یک بار مجوز موردنظر را برای اپلیکیشن صادر کنند و بعد از بستن اپلیکیشن مذکور، این مجوز هم باطل می‌شود. این یعنی برای هر بار استفاده از اپلیکیشن می‌توانید مجوز را تایید یا رد کنید.

سخن آخر

روی هم رفته، لزومی به نگرانی و توجه زیاد برای مجوزهای دسترسی اپلیکیشن‌های اندروید وجود ندارد ولی در کل بهتر است درکی از عملکرد کلی این سیستم داشته باشید. زمانی که می‌خواهید از یک اپلیکیشن استفاده کنید و از شما می‌خواهد مجوز مربوط به دسترسی‌هایی را صادر کنید، باید ببینید که آیا این اپلیکیشن واقعا به چنین مجوزهایی نیاز دارد یا نه.

منبع: Android Central