امروزه یکی از دغدغه‌های بازی سازان جواب این سوال است که برای کدام پلتفرم بازی بسازیم؟ جواب این سوال مساله مهمی است که باید پیش از شروع پروژه پیدا شود. حتی پیش از آنکه بخواهیم به یک پروژه فکر کنیم.

پاسخ به این سوال حتی روی پروژه انتخابی، چگونگی پیاده سازی و بسیاری از مسائل ابتدایی کار تاثیر گذار است. در این سلسله مقالات نظر شخصی خود را در رابطه با نحوه برخورد و پاسخ به این سوال که برای کدام پلتفرم بازی بسازیم در دو قسمت چرا باید بازی موبایل بسیازیم و چرا باید بازی پی سی بسازیم با شما به اشتراک می گذارم.

تقاضای بیشتر

طبق اطلاعات ارائه شده توسط بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای از میان ۲۸ میلیون بازیکن ایرانی بیش از ۸۸ درصد از پلتفرم موبایل برای انجام بازی استفاده می‌کنند. همین عدد به خوبی بیانگر ترکیب گیمرها در کشور ایران است.

آمار جهانی هم درست است که با این آمار تفاوت دارد، ولی باز هم پلتفرم موبایل حاکم مطلق امروز بازار بازی‌های ویدیویی است. از دیدگاه اقتصادی مساله مصرف‌کننده خدمات بسیار پر اهمیت است. شما زمانی می‌توانید از بازی خود درآمد مناسب داشته باشید که مصرف‌کننده برای آن وجود داشته باشد.

بنابراین چه بخواهید در بازار داخلی ایران فعالیت کنید و چه به دنبال بازار های بین المللی باشید، یقینا در پلتفرم موبایل امکان دستیابی به مصرف‌کننده بازی ساده‌تر خواهد بود.

امکان نشر مناسب

جدا از مساله تقاضا و بیشتر بودن تعداد مصرف‌کننده بازی موبایلی در کشور، مساله بستر نشر مناسب هم با اختلاف زیاد به نفع پلتفرم موبایل است. در سال‌های اخیر مارکت‌های اندرویدی امکان نشر بازی برای این پلتفرم را بسیار تسهیل کرده‌اند. مثلا کافه بازار امروزه با بیش از ۴۰ میلیون نصب فعال یک مارکت قوی برای نشر بازی ایجاد کرده است. در حالی که چنین بستری برای پلتفرم پی سی یا کنسول در کشور وجود ندارد.

هر چند که در مدت اخیر تلاش‌هایی از طرف برخی تیم‌های قدیمی کشور برای ایجاد یک مارکت منسجم انجام شده، اما فعلا فاصله زیادی با تحقق این امر وجود دارد. در کوتاه مدت بسیار بعید و دور از ذهن است که مارکت مناسب و قوی برای بازی‌های پی سی یا کنسول ایجاد شود. از طرفی روش‌های سنتی نشر هم با توجه به هزینه بسیار بالای فرایند نشر و جذب کاربر قیمت محصول نهایی را به حدی بالا می‌برد که قابل رقابت با عناوین رنگارنگ خارجی نخواهد بود.

در صورتی هم که به دنبال ورود به بازار بین‌المللی باشید با توجه به مشکلات مربوط به تحریم‌ها امکان عرضه برای شما بسیار سخت خواهد بود. از طرفی اگر بتوانید مشکلات مربوط به تحریم‌ها برای همکاری با ناشران بین‌المللی را به طریقی حل کنید، شما برای یک عنوان موبایلی گزینه‌های همکاری بسیار بیشتری در اختیار خواهید داشت و احتمال موفقیت بیشتر خواهد بود. در حالی که برای یک عنوان پی‌سی شما با ناشران بسیار سخت‌گیرتر و محدودتری مواجه خواهید شد.

هزینه تولید پایین‌تر

تولید یک بازی استاندارد برای پلتفرم پی‌سی پرهزینه است. هزینه تجهیزات سخت افزاری، نرم افزاری و همین طور نیروی انسانی مورد نیاز برای ساخت یک عنوان AAA حتی با فرض موجود بودن بسیار بالا خواهد بود. از طرفی با توجه به وجود رقبای خارجی و انتظاری که از یک بازی پی‌سی ایجاد شده در حالت معمول شما باید این استانداردها را در محصول خود محقق نمایید تا بتوانید رقابت کنید. حال بالا بودن هزینه تولید را در کنار مشکلاتی که در بندهای قبلی در زمینه نشر و تقاضا عنوان شد کنار هم بگذارید. انتظار درآمدزایی از چنین محصولی به طوری که سود ده باشد دور از واقعیت است.

اگر هم قصد تولید بازی‌های خلاقانه را داشته باشید درست است که هزینه تولید کاهش می‌یابد ولی به همان نسبت ریسک موفقیت بالاتر می‌رود. ساخت بازی‌هایی از جنس Inside و Limbo شاید کم هزینه‌تر از عناوینی همچون Call of Duty و سایر بازی‌های AAA باشد ولی ریسک موفقیت بسیار بالاتر است. در عناوین ایندی شما اغلب خالق محصولی هستید که احتمالا جز خودتان و همکارانتان کسی آن را درک نکرده و شما باید بتوانید به همه ثابت کنید که این محصول لذت‌بخش خواهد بود. در حالی که عناوین AAA اغلب برای کاربران شناخته شده هستند و به اصطلاح جواب خود را پس داده‌اند.

در حالی که اگر عناوین موبایلی سال‌های اخیر ایرانی را با نمونه‌های مشابه خارجی مقایسه کنید حتما با من هم‌نظر خواهید بود که علی‌رقم وجود فاصله میان کیفیت محصولات، این فاصله بسیار کمتر از فاصله میان عناوین پی سی ایرانی و خارجی است. جنس بازی‌های موبایلی جنس متفاوتی است و به لحاظ دانش فنی و نیروی انسانی مورد نیاز و حجم سرمایه قابل قیاس با سایر پلتفرم‌ها نیست و راحت‌تر می‌توان در کنار عناوین خارجی عرض اندام کرد.

نزدیک‌تر بودن به فرهنگ خرید مصرف کنندگان

بیشتر بازی‌های موبایلی از جنس بازی‌های رایگان با پرداخت درون برنامه‌ای هستند. در سال‌های اخیر نوع رفتار مصرف کنندگان ایرانی نشان داده است که به ندرت حاضر به هزینه برای خرید یک بازی پریمیوم هستند در حالی که در بازی‌های رایگان انگیزه خرید بیشتری وجود دارد. به طوری که نمونه‌های موفق پریمیوم در بازار ایران بسیار انگشت شمار شده است.

با توجه به وجود این فرهنگ در هزینه کرد مصرف کنندگان، منطقی‌تر است که به سراغ تولید بازی‌های فریمیوم برویم. چالش‌های تولید بازی‌های فریمیوم بیشتر از جنس تامین محتوای کافی برای بازی و ایجاد پلن‌های بیزینسی متفاوت برای ماندگاری طولانی مدت کاربران در آن است. قطعا هزینه مورد نیاز برای تامین این محتوا در پلتفرم موبایل پایین‌تر از سایر پلتفرم‌ها است. کافی است برای مثال نسخه موبایلی فورتنایت را با نسخه کنسولی آن مقایسه کنید تا متوجه فاصله کیفی محتوا و به تبع آن فاصله هزینه تولید این محتوا شوید. با توجه به پتانسیل فعلی بازی‌ها، برای درآمدزایی در ایران، نسبت این هزینه کرد به درآمد در پلتفرم‌هایی غیر از پلتفرم موبایل به صرفه نیست.

این موارد تنها نمونه‌هایی از خروارها دلیل برای کار در حوزه موبایل است. قطعا شما هم می‌توانید موارد متعددی را به این لیست اضافه کنید. بازی سازی در ایران علاوه بر مشکلات ساخت و نشر مشکلات متعدد دیگری هم به خاطر شرایط خاص سیاسی کشور دارد. مشکلات مربوط به تحریم‌ها در بسیاری از موارد باعث می‌شود که شما قید حضور در بازار خارجی را بزنید و تنها امیدتان برای کسب درآمد از بازی سازی بازار داخلی باشد که امیدواریم آن هم به خاطر برخی کج سلیقگی‌ها و کج فهمی‌ها از بین نرود.

در این صورت هم با توحه به دلایلی که گفته شد ریسک موفقیت در پلتفرم موبایل پایین‌تر از سایر پلتفرم‌ها خواهد بود. البته که این پایین‌تر بودن به معنای پایان مسیر بازی سازی حرفه ای نیست. اما باعث می شود که حداقل در کوتاه مدت و بخصوص در ابتدای مسیر ورود به بازار بازی سازی شما سراغ سایر پلتفرم ها نروید.