نقد انیمیشن Soul – روح
فیلم Soul در ابتدا قرار بودن در ماه اکتبر در جشنواره فیلم لندن اکران شود. اما به خاطر داستان تکراری این روزهای سینما، اکرانش به پخش فقط در دیزنی پلاس محدود شد و در همین چند روز پس از اکرانش توانسته تبدیل به یکی از پربحثترین و جذابترین پدیدههای سینمایی سال ۲۰۲۰ شود.
کمپانی پیکسار امسال با فیلم Soul به سراغ پیچیدهترین و پرابهامترین مسئلهی جهان خلقت رفته! اگرچه کارگردان اثر، پیت داکتر، قبلتر با Inside Out به خوبی توانسته بود مفهوم ناخودآگاه و کارکرد ذهن رو به تصویر بکشد، اما اینبار حتی فراتر از دنیای مادی رفته و دست به یک سفر معنوی زده. سفر روح.
پیت داکتر قبلا نشان داده بود که با سه چیز رابطهی خیلی خوبی دارد و میتواند درام را به درستی بر پایهی آنها شکل دهد؛ اول بچهها و معصومیتشان. چه در کارخانه هیولاها (Monsters,Inc – ۲۰۰۱) و چه در دنبالهاش (Monsters University – ۲۰۱۳)، داکتر جهانی را برای ما خلق میکند که پر از هیولاهایی است که کارشان ترساندن بچهها و کسب درآمد و اعتبار از این راه است اما شخصیتهای قصهاش در مسیری پر از پیچ و خم تبدیل و با تاثیر از خودِ بچهها به قهرمانانی بدل میشوند که هدف زیستشان میشود تبدیل کردن دنیا به جایی بهتر برای بچهها (انسانها). درست مثل هدفِ خود پیت داکتر. ارتباط یک بزرگسال با یک کودک محور اصلی تمام کارهای او بوده که تحقیقا همگی به تغییر شخصیت کاراکتر بزرگسال و رشد شخصیت کوچکتر منجر میشود. داکتر در تمام فیلمهایش در حال نکوهش بزرگسالان و ستایش سبک زندگی معصومانهی کودکان است. دوم؛ احساسات. داکتر با کاراکترهایش، با ترکیب پیر و جوان، دختر و پسر، رنگها، موسیقی و تراژدی قصههایش، مخصوصا در انیمیشن تحسین شدهی بالا (Up – ۲۰۰۹)، احساسات ما را به کلی بازی میگیرد. او با هدف قراردادن احساسات انسانی مرزهای سنی را در مینوردد و پیرترها را به دوران کودکی و جوانترها را به دوران بزرگسالی رهنمون میکند. این دستاوردی بزرگ است که دیزنی و پیکسار پس از سالها به موفق به کسب آن شدهاند؛ حذف محدودیت سنی از روی آثارشان.
سوم اینکه او به کلی میتواند جهان تازهای خلق کند؛ دنیای پر از تصویر و رنگی که غیر از کارخانهی رویا سازی دیزنی، کسی از عهدهی خلقش بر نمیآید. از جهانی پر از هیولا گرفته تا داستان پیرمردی که با خانهاش برای پیدا کردن آرزوی دیرینهی خود و همسرش، پرواز میکند. داکتر البته خالق یکی از تحسین شدهترین انیمیشنهای دهه هم هست؛ Inside Out. «درون به بیرون» داستان به تصویر کشیدن بخشی از فرآیند مغز، احساسات و یک سفر درونی است که از خلاقانهترین آثار هزارهی جدید محسوب میشود که توانسه جایزه اسکار را برای دومین بار برای داکتر به ارمغان بیاورد. انیمیشن Inside Out به خاطر شکل روایی، ساختار و تصویرگریهایش و انیمیشن کوکو (Coco-2018) به لحاظ ماهیت داستان، شبیهترین چیزهایی هستند که میتوان آنها را فیلم Soul مقایسه کرد.
اما حتی بعد از تجربهی موفقیت آمیزی مثل Inside Out داستان فیلم Soul بلندپروازانه به نظر میرسد. چگونه میتوان سفر یک روح به برزخ، دروازهی دنیای پسین، دنیای پیشین و ماجرای دو روح را روایت کرد، آن هم با تصاویر و اتفاقات مختلفی که کتابهای مقدس و ادیان مختلف جهان با رویکردهایی متفاوت به آنها اشاره کردهاند، و از پس تعریف قصه و اجرای فیلمنامه هم برآمد؟
بزرگترین دستاورد فیلم Soul را میتوان یک نمایش تماشایی از جهان پس از مرگ دانست
داستان فیلم Soul با معلم موسیقی سرخوردهای آغاز میشود که در تحقق اهداف و آرزوهایش شکست خورده و به جای تبدیل به ستارهی جاز شدن حالا مسئول تربیت تعدادی بچهی بیاستعداد و بیعلاقه به موسیقی است. در ابتدا به نظر میرسد که ما روایتی از تلاش یک مردِ سیاه پوست برای رسیدن به آرزویش را شاهد هستیم. خیلی زود اما مسیر داستان عوض میشود و منظرهی تازهای پیش رویمان گسترده میشود؛ جهان پس از زندگی. بزرگترین دستاورد فیلم Soul را میتوان یک نمایش تماشایی از جهان پس از مرگ دانست. استفاده از داستانهای فولکلور مذهبی و مفاهیم کتابهای آسمانی جوری در داستان گنجانده و اجرا شدهاند که تصاویر فیلم روح را میشود جدیترین تلاش برای نمایش زندگی پس از مرگ دانست. پلی که به سمت نوری بیانتها ختم میشود و بهشت کوچکی که بچهها پیش از ورود به دنیا در آن صاحب شخصیت میشوند؛ اینها انگار واقعیترین تصاویری هستند ما در طول تاریخ سینما دربارهی جهان پیش یا پس از زندگی دیدهایم و به راستی چقدرهم آشنا هستند.
مانند تمام داستانهای قبلی که کارگردان Soul خالقشان بوده، باز هم دو شخصیتِ در قصه با یکدیگر همسفر میشوند. داستان واقعا در نشان دادن روایتِ این ماجراجویی دو نفره خارقالعاده است! رابطهی روح جو گاردنر (با صداپیشگی جیمی فاکس) و روح کوچک پا به دنیا نگذاشتهای به نام ۲۲ (با صداپیشگی تینا فی) به جزئیاتی آغشته شده که لحظه به لحظهی داستان را تاثیر گذار میکند. ۲۲ داستانهای زیادی در مورد زندگی شنیده، قصههایی از استادان فانی پیشینش از جورج اورول، مادر ترزا گرفته تا فروید و آبراهام لینکلن، که هیچکدام نتوانستهاند در او شوقی برای پا به دنیا گذاشتن ایجاد کنند. از اینجا فیلم شروع به فلسفهبافی خود میکند و به سراغ یکی از سختترین پرسشهای بشری میرود: آیا زندگی ارزش زیستن دارد؟
علی زمانی
دیجیاطلس یک رسانهی آنلاین با موضوع فناوری و سبک زندگی مدرن است که در بهمن سال 1397توسط علی زمانی ایجاد شد. تیمی از کارشناسان و افراد متخصص در حوزههای فناوری، بازیهای کامپیوتری، فرهنگ و هنر و سبک زندگی در دیجی اطلس دور هم آمده تا بهترین و کاملترین مرجع اخبار و مقالات این حوزهها را در اختیار کاربران قرار دهد حالا ما اینجاییم. آمدهایم فردا را آغاز کنیم. آمدهایم چشمانداز فردا را برایتان ترسیم کنیم. با دیجیاطلس فردای دنیای فناوری برایتان روشنتر میشود. فردا اینجا آغاز میشود.
مطالب مرتبط درباره نویسنده
نقد فیلم The Two Popes – دو پاپ
۱۵/۱۰/۱۳۹۹توسط علی زمانیتحلیل و نقد فیلم The birds | هستن
۱۵/۱۰/۱۳۹۹توسط علی زمانینقد فیلم The Night؛ مصلوب شدگان ترس و تصنّع
۱۵/۱۰/۱۳۹۹توسط علی زمانیبررسی فیلم Cruella: جوکر در دیزنی
۱۵/۱۰/۱۳۹۹توسط علی زمانینقد فیلم Lucky Grandma
۱۵/۱۰/۱۳۹۹توسط علی زمانینقد فیلم Let Him Go – بگذار برود
۱۵/۱۰/۱۳۹۹توسط علی زمانی
۱۰ قهرمان کودک محبوب دنیای انیمه
پاساژ علاءالدین مرکز خرید گوشی یا مرکز کلاهبرداری از مشتریان!
شرکت رایان پژوه پاسارگاد rpp.me کلاه بردار بزرگ دارای نماد اعتماد
فروشگاه کلاه برداری به نام ( آتاری ایران )